86 Rechtshulp

oktober 2022

Iedereen kan in een conflictsituatie terecht komen.

Met de buren over overlast, een verkeerd geplaatste schutting, te veel kabaal. Maar je kunt ook een conflict krijgen met je eigen partner of je kinderen over een scheiding of over de erfenis.

Als je dat conflict – om welke reden dan ook - niet zelf kan oplossen en het maar blijft door etteren, dan komt er een moment dat het verstandig is om er hulp bij te halen. Maar bij wie kan je in zo'n situatie terecht? Je kunt niet zomaar naar een rechter stappen. Bovendien zal die altijd zeggen dat je er eerst zelf alles aan moet doen om de problemen op te lossen. De rechter komt pas in laatste instantie in beeld. Maar waar kun je dan wel terecht voor hulp met je conflict?

Good Veurein sprak met een rechter, een mediator en een advocaat over wat zij kunnen betekenen bij een dergelijk conflict.

Wat doet een mediator?

Een mediator is een onafhankelijke en professionele bemiddelaar die je kan helpen om een juridisch probleem op te lossen. Een mediator is geen eenzijdige belangenbehartiger, zoals een advocaat, en zal ook geen standpunt innemen, zoals een rechter.

Een van de belangrijkste uitgangspunten van mediation is de vrijwilligheid. Niemand kan gedwongen worden om aan mediation mee te werken. Dit is een totaal andere insteek dat een gerechtelijke procedure. Je kunt namelijk heel goed tegen je wil bij een rechtszaak betrokken worden en min of meer gedwongen worden om een rechter tekst en uitleg te geven over je gedrag.

Een mediator zal in een of een aantal vertrouwelijke gesprekken jou en de tegenpartij helpen bij het vinden van een oplossing van het conflict te komen. 

Tijdens de bemiddeling zal de mediator zich neutraal opstellen. Hij zal dus geen voorkeur uitspreken voor het standpunt van de ene of de andere partij. 

Wat doet een advocaat?

Een advocaat adviseert, bemiddelt, onderhandelt en procedeert over juridische zaken. Hij of zij behartigt jouw juridische belangen en zal in veel gevallen namens jou contacten onderhouden met de tegenpartij.

Vaak wordt gedacht dat advocaten vrijwel alleen gerechtelijke procedures voeren, maar dit is in de praktijk lang niet altijd het geval. Bij veel zaken, zoals ontslagkwesties, echtscheidingen en letselschade informeert een advocaat zijn cliënt over zijn of haar rechten en plichten, overlegt met (de advocaat van) de tegenpartij en onderhandelt om voor jou de beste oplossing te bereiken.

Veel juridische geschillen worden uiteindelijk opgelost doordat beide partijen met behulp van advocaten een regeling treffen die wordt vastgelegd in een overeenkomst. In een relatief beperkt aantal gevallen is een inhoudelijke gerechtelijke procedure onvermijdelijk.

Een advocaat is per definitie partijdig. Dat wil zeggen dat hij alleen jouw belangen behartigt en niet die van de tegenpartij. Hij of zij moet verplicht vertrouwelijk omgaan met alle informatie die je hem of haar geeft. Dit heeft te maken met het beroepsgeheim dat voor elke advocaat geldt. Daarnaast heeft elke advocaat een verschoningsrecht. Dit houdt in dat hij zelfs tegenover een rechter mag weigeren om informatie te geven over zijn cliënt.

Alle advocaten in Nederland moeten met succes een rechtenstudie hebben afgerond. Daarna volgt nog een aanvullende opleiding van drie jaar als advocaat-stagiaire. Daarna moeten zij zich verplicht jaarlijks laten bijscholen. 

Wat doet een rechter?

Een rechter neemt beslissingen in zaken waarin een beslissing wordt gevraagd, bijvoorbeeld als ouders het samen niet eens kunnen worden over hoeveel kinderalimentatie er betaald moet worden. De rechter onderzoekt wat er precies aan de hand is, hij kijkt naar alle informatie die hij daarvoor krijgt en wat erover in de wet en andere rechtsbronnen staat. Op basis daarvan doet hij een uitspraak. Iedereen moet zich aan die uitspraak houden.